Witamina D? Czym jest? Jej właściwości? Z czym może się wiązać nadmiar oraz niedobór tej witaminy? Na wszystkie te pytania znajdziecie odpowiedź w tym artykule.
Witamina D jest jedną z tych witamin, które należy suplementować cały rok, zwłaszcza żyjąc w Polsce. Dlaczego? Ponieważ nasz organizm jest wstanie wytworzyć ją samodzielnie tylko i wyłącznie wtedy, gdy jesteśmy wystarczająco długo wystawieni na działanie promieni słonecznych. W naszej codzienności, pracy od świtu do zmierzchu i ciągłego przebywania w zamkniętych pomieszczeniach niełatwo jest „złapać” słońce. Niegdyś dyskutowałem na ten temat z pewną panią dietetyk kliniczną, wielką przeciwniczką suplementacji, jednak nawet ona musiała przyznać mi rację odnośnie suplementacji witaminy D. Czym jest zatem ta szczególna witamina, jakie ma właściwości oraz ile jej potrzebujemy?
Właściwości witaminy D
Na wstępie warto zaznaczyć, że jest całkowicie inna niż pozostałe substancje nazywane witaminami. Tak naprawdę jest hormonem steroidowym wytwarzanym z cholesterolu w momencie wystawienia naszego ciała na działanie promieni słonecznych. Dlatego właśnie nosi nazwę „słoneczna witamina”. Należy do grupy witamin A,D,E,K, rozpuszczalnych w tłuszczach. Z tego właśnie powodu najlepiej przyjmować ją razem z kwasami tłuszczowymi. Witamina D w naszej diecie może przybrać tylko dwie formy. Dla nas najistotniejsza jest D3, którą znajdziemy w tłustych rybach oraz żółtkach jaj. Forma D2 jest bardzo rzadko spotykana. Z różnego rodzaju badań wynika, że bardzo duży odsetek ludzi cierpi na niedobory tego składnika. Udało mi się natrafić na oszałamiającą statystykę, wynikającą z brytyjskich badań, podającą miliard ludzi z niedoborem. Jest to porażające biorąc pod uwagę, że witamina D odpowiedzialna jest za mocne kości, bierze udział w zmniejszaniu ryzyka powstania nowotworów oraz zmniejszaniu ryzyka wystąpienia cukrzycy typu I.
W naszym ciele witamina D jest przemieniana albo na kalcyfediol, który jest formą magazynową, bądź na kalcytriol, będący aktywną formą. Aktywna forma przechodzi przez komórki naszego ciała, aktywując, lub wyłączając pewne geny. Tak właśnie zachowują się hormony steroidowe. Witamina D jest wstanie zwiększyć absorbcję wapnia i fosforu, dzięki czemu może zapobiegać osteoporozie i łamliwości kości. Co więcej jej niedobór jest w dużej mierze odpowiedzialny za choroby tarczycy. Im mniej witaminy D w organizmie, tym mniej także przeciwciał o trudnych nazwach antyperoksydazy i antytyroglobuliny, bardzo istotnych przy chorobach tarczycy. Można z tych informacji wywnioskować, że brak witaminy D może być jedną z przyczyn pojawienia się objawów Hashimoto.
Skoro już jesteśmy przy chorobach autoimmunologicznych warto powiedzieć, że poziom witaminy D ma wpływ także na naszą odporność. To jednak nie koniec jej działania. Jest wstanie złagodzić objaw depresji. Być może właśnie dlatego powstało powiedzenie, że jeśli masz chandrę wyjdź na słońce. Tworzenie się witaminy D aż w 80% uzależnione jest od słońca. I przebywanie na nim jest najlepszym sposobem, aby zapewnić sobie jej odpowiednią ilość. Istnieje tylko jeszcze jeden problem. Wszelkie formy ochrony przeciwsłonecznej, jak kremy z filtrem powodują spadek jej produkcji. Na słońce należy wystawić jak największą powierzchnię ciała. Należy jednak upewnić się, że nie będziemy narażeni na poparzenie słoneczne.